Chúng tớ đã nhận được lá thư này từ một bạn ứng viên đang trong tình cảnh trớ trêu này. Đọc thư này, chúng tớ thấy rất xót xa trước hoàn cảnh của bạn ấy.
“Mẹ,
Lúc này con mà nói câu này với mẹ thì chỉ có lẽ toàn là nước mắt thôi, thế nên mẹ ơi, điều đầu tiên, con xin lỗi là vì cả câu nói đó con cũng ko nghĩ mình có thể chịu đựng đươc để nói ra.
Lúc ba mẹ li dị thì con còn bé xíu, mẹ nhỉ? Con ko hiểu được những trận đòn roi mà mẹ khiếp hãi, con ko hiểu được những nhọc nhằn trên đôi vai Người để nuôi nấng, 1 đứa 3 tuổi, 1 đứa 1 tuổi với 2 bàn tay trắng. Ngày ra đi, có lẽ mẹ cũng không nghĩ mẹ con mình có thể sống tốt đến vậy, phải ko mẹ? Con xin lỗi vì suốt tuổi thơ con chỉ biết ngơ ngác nhìn mẹ khóc mỗi đêm, chỉ biết lật những trang nhật kí thấm đẫm nước mắt của mẹ với sự tò mò con trẻ. Con xin lỗi vì con đã không bảo vệ được mẹ trước sự hắt hủi của “đại gia đình”. Đơn giản, mình nghèo, nên người ta cũng khinh mẹ con mình. Ngày ấy, mẹ vất vả, cô độc, chịu đựng đến mức trầm cảm và phát bệnh. Gần 3 tuổi và 6 tháng xa mẹ, đứa bé là con đã hiểu được không có mẹ thì khổ thế nào. Không ai yêu con như mẹ cả. Tâm thần phân liệt – đó là cụm từ con ghi nhớ từ bé mà chẳng hiểu nổi ý nghĩa. Một chứng bệnh vĩnh viễn không khỏi được, chỉ là bình thường mẹ vui vẻ sẽ không sao. Con vẫn còn mang cái kí ức khủng khiếp hồi lớp 5, lúc mẹ rơi vào trạng thái không nhận thức, chỉ uống thuốc, rồi ngủ, rồi vuốt má con, ánh mắt yêu thương dù rằng con biết mẹ không nhận ra mình. Con xin lỗi vì nỗi đau đớn luôn là một mình Người gánh chịu. Vậy nên, hai đứa con, lúc nào cũng cố gắng để ngoan ngoãn, để mẹ vui lòng. Con biết mẹ tự hào về con, ánh mắt lấp lánh niềm vui của mẹ mỗi lúc đi họp phụ huynh về khiến con tự nhủ mình phải cố gắng.
Ngày con nhận giấy báo của ĐH Y dược, mẹ tự hào lắm, gặp ai mẹ cũng khoe con gái mẹ rất ngoan, rất giỏi. Rồi niềm vui được nhân lên khi giữa đêm khuya, con run run gọi điện cho mẹ: Mẹ ơi, con đậu rồi, học bổng 322 đi Pháp, con đậu rồi mẹ ạ. Lúc nhận thông báo, con thực ra không hạnh phúc và tự hào bằng cái lúc mẹ hứa với con sẽ làm việc ít đi, nghỉ ngơi và chăm sóc bản thân nhiều hơn. Mẹ, con và anh phấn khởi vì sẽ chỉ còn có 1 đứa, mẹ bớt đi bao nhiêu nhọc nhằn. Một lúc nuôi 2 đứa học đại học, nhà người ta thuận vợ thuận chồng còn kham không nổi, huống hồ nhà mình chỉ có mỗi mẹ lo toan. Con thì có cả cái niềm vui rất tầm thường khác, là cuối cùng mẹ con mình cũng ngẩng cao đầu trước những người đã chà đạp chúng ta từ lúc con còn thơ bé.
Ngày con ra Hà Nội, vì thông báo chỉ cách ngày nhập học 1 ngày nên mẹ con mình phải đi máy bay. Con vẫn nhớ, niềm vui trong ánh mắt mẹ, lúc mẹ cười và bảo: “Ôi, nhờ con gái mà mẹ được đi máy bay rồi, mẹ cứ sợ lên đó sẽ rung lắc và say chứ, không ngờ thoải mái vậy, nhanh ghê con nhỉ, mới đó mà đã tới”. Con đã cười và trêu mẹ: “Mẹ tập dần đi, bay sang Pháp thăm con sẽ không nhanh vậy đâu”. Con tự nhủ với mình, nhất định, sẽ cố gắng thật nhiều để sau này tuổi già mẹ được đi những nơi mẹ muốn, sống vui vẻ khỏe mạnh, bù cho những năm tháng cực nhọc của đời người.
Cứ ngỡ đã có thể khiến mẹ yên lòng. Nhưng thực tế thì chi phí cho con sống ở Hà Nội, cộng thêm khoản phí học thêm ngoại ngữ để kịp lấy chứng chỉ, gấp đôi chi phí của anh Hai trong Sài Gòn. Thực tế thì gần 2 năm qua mẹ sống trong nỗi lo của con. Mẹ căng thẳng còn hơn con khi thời điểm thi ngoại ngữ đến gần, mẹ lo lắng khi con chọn trường rồi phỏng vấn, lo lắng khi con ngày ngày vẫn chưa có kết quả trả lời của trường ĐH bên đó. Hơn nữa mẹ dạo này còn đau khớp, u xơ, tuần hoàn máu não kém… Chưa kể chứng trầm cảm của mẹ dăm bữa lại tái phát. Con xin lỗi vì chỉ biết nhìn mẹ đau đớn mà không làm được gì. Chỉ biết động viên người đợi con vài năm nữa, để con hoàn thành cái bằng dược sĩ ở Pháp “Y học ở đó tiên tiến lắm, mẹ thấy người ta chuộng thuốc Pháp thế nào rồi mà, học xong con sẽ cấp thuốc miễn phí cho mẹ, ko lo thuốc đắt đâu, mẹ ko cần tiếc tiền, mẹ sẽ hết đau, mẹ nhỉ?”
Ngày có thông báo được nhận ở trường ĐH bên đó, mẹ con mình vui như ngày con đậu ĐH 2 năm trước. Vậy mà 10 ngày sau Bộ thông báo cắt học bổng. Một là chuyển nước, hai là đơn phương rút lui. Bàng hoàng, con vẫn lo thi không được ngoại ngữ, không phỏng vấn tốt, không được nhận, con chưa bao giờ nghĩ là không có học bổng để đi. Vốn dĩ học bổng là điều đầu tiên con có. Chuyển nước là điều không thể với con, con không thể phí hoài thêm 1 năm nữa. Con có thể hi sinh tuổi trẻ, nhưng mẹ liệu có đợi được con? Hơn nữa, đi du học là để học tốt hơn, chứ đâu hẳn cứ du học cho có du học, mẹ nhỉ? Con xin lỗi mẹ, con biết ở lại sẽ làm mẹ nặng gánh hơn, nhưng con không đủ niềm tin để tiếp tục dấn thân vào 1 đất nước con không yêu, không chút quan tâm với thứ ngôn ngữ con không chút hứng thú để học, và trình độ đào tạo chắc chắn không so sánh được với Pháp. Con cần kiến thức chứ không cần những thứ phù phiếm đó. Lần này, con lại ích kỉ cho bản thân con, con xin lỗi mẹ.
Hơn một năm của niềm tin, hi vọng và những nỗ lực. Và một thông báo tước đi tất cả. Con chỉ còn đủ niềm tin để bắt đầu lại tất cả bên mẹ. Rất khó khăn, rất nhiều áp lực, nhưng con biết trong lúc này con không có quyền suy sụp. So với mẹ, chút thử thách này có là gì đâu. Nhưng con xin lỗi, vì đã khiến mẹ thêm nhọc nhằn, khiến mọi lời hứa, vỡ tan như bọt nước. Con xin lỗi vì chính con lại gây thêm 1 nỗi đau trong đời mẹ. Con xin lỗi, xin lỗi mẹ…”