Khó bỏ thi đại học

Theo các chuyên gia giáo dục, khi quy mô đào tạo ĐH phát triển hơn, cung và cầu không chênh lệch quá nhiều thì mới giao quyền tuyển sinh cho các trường.

Ngay sau khi kết thúc kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay, Bộ GD-ĐT tuyên bố năm 2011, các trường ĐH vẫn tiếp tục duy trì kỳ thi tuyển sinh 3 chung. Việc tổ chức kỳ thi “2 trong 1” đã được đặt ra và dự tính thực hiện từ nhiều năm nay nhưng vẫn chưa thể thực hiện được bởi còn nhiều ý kiến trái chiều.

Dễ nảy sinh tiêu cực

Dù đại diện của nhiều trường ĐH cho rằng bộ nên bỏ kỳ thi tuyển sinh ĐH theo hình thức 3 chung và giao quyền tự chủ trong tuyển sinh cho các trường nhưng GS Phạm Phụ cho rằng trong điều kiện cung chênh hơn nhiều so với cầu như hiện nay, 100 thí sinh thi ĐH, CĐ chỉ có 40 – 50 đậu thì không tránh khỏi việc “giằng xé, tranh giành, giẫm đạp nhau” để vào cho được cổng trường ĐH. Trong điều kiện đó mà để các trường tự tuyển sinh thì rất dễ nảy sinh tiêu cực.

Trong hội thảo “Đổi mới tuyển sinh ĐH, CĐ tại VN” tổ chức cách đây không lâu, PGS.TS Nguyễn Phương Nga, ĐH Quốc gia Hà Nội, cho rằng kỳ thi tốt nghiệp THPT chỉ mang tính chất kiểm tra kiến thức tối thiểu nên lấy kết quả này để làm căn cứ xét tuyển vào ĐH sẽ không kiểm chứng được năng lực thực sự của thí sinh.

Do vậy, không thể ngay lập tức bỏ thi tuyển sinh ĐH mà cần phải có thời gian trước khi quyết định bỏ kỳ thi này để có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, tránh rủi ro. GS.TS Lâm Quang Thiệp, nguyên vụ trưởng Vụ ĐH – Bộ GD-ĐT, cũng bày tỏ lo ngại: “Nếu lấy kết quả học tập THPT làm căn cứ xét tuyển vào ĐH thì học bạ của nhiều học sinh sẽ bị “biến hóa”, làm sao có thể bảo đảm không có tiêu cực khi xét tuyển vào ĐH?”.

GS. Phạm Phụ cho rằng cần có thời gian quá độ cho việc bỏ kỳ thi này: “Nên duy trì kỳ thi tuyển sinh 3 chung một thời gian nữa, khi quy mô đào tạo ĐH phát triển hơn, cung và cầu không chênh lệch quá nhiều thì mới giao quyền tuyển sinh cho các trường”.

Theo GS. Phạm Phụ, những trường ĐH đúng nghĩa và có tiềm lực thực sự có thể tự tổ chức tuyển sinh, như các ĐH Quốc gia, ĐH vùng nhưng bộ vẫn phải tổ chức một kỳ thi tuyển đại trà vào các trường còn lại để hạn chế tiêu cực.

Nên bỏ thi tốt nghiệp THPT

Thay vì bỏ thi ĐH, nhiều chuyên gia giáo dục đề xuất nên bỏ hẳn kỳ thi tốt nghiệp THPT  như hiện nay vì quá hình thức, tốn kém, gây áp lực cho học sinh và toàn xã hội. Nhà văn Nguyên Ngọc, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Quỹ Văn hóa Phan Châu Trinh (Hội Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật VN), nhận định: “Phải xem quá trình giáo dục như làm một chiếc máy, làm đến bộ phận nào phải kiểm tra bộ phận đó, sau đó chỉ việc lắp ráp ra sản phẩm. Nền giáo dục của ta lại quan trọng việc đào tạo xong mới tổng kiểm tra là không ổn”.

Theo nhà văn Nguyên Ngọc, trong quá trình dài như vậy, người học dù tài tình đếu đâu cũng không thể nhớ hết những kiến thức đã học. Bởi vậy mới xảy ra chuyện sĩ tử nhồi nhét kiến thức khốn khổ trước kỳ thi. “Việc “phao” thi phủ trắng sân trường là một thực tế xót xa nhưng dễ hiểu. Học sinh chỉ học vẹt, đặc biệt là các môn xã hội. Thử hỏi, thi tốt nghiệp xong, học sinh sẽ nhớ được những gì?” – nhà văn Nguyên Ngọc băn khoăn.

Theo thống kê của Bộ GD-ĐT, tỉ lệ đỗ tốt nghiệp THPT năm 2009 là 83,6%, trong đó có những tỉnh có tỉ lệ đỗ tốt nghiệp rất cao như Nam Định – 98,2%. Theo GS. Phạm Phụ, với tỉ lệ đỗ cao như vậy thì thi cũng chẳng để làm gì. Hiện nay, bằng tú tài chỉ như là tấm thẻ để học sinh có quyền thi vào ĐH, chứ không có tác dụng trong thực tế.

Do vậy, theo GS. Phạm Phụ, nên bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT và đừng xem bằng tú tài là chuẩn mực quốc gia. Một học sinh nông thôn ngoài giờ học phải đi mò cua, bắt ốc thì không thể so sánh với một học sinh ở TP nên không thể áp dụng tư duy “cá mè một lứa, giày cùng một cỡ” như vậy.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT nên giao cho các địa phương và tùy điều kiện mỗi địa phương để tổ chức kỳ thi này theo hình thức xét hoặc thi để cấp bằng tú tài cho học sinh.

Theo Người Lao Động